Alles wat je wel mag

Niet gek als die vraag af en toe bij je opkomt, want je wordt tijdens de zwangerschap vooral geconfronteerd met dingen die je beter niet meer kunt eten, drinken of doen. Je voelt je misschien beperkt in de keuzes die je hebt, maar je kunt ook in de war raken. Want wat is nou gepasteuriseerde kaas? En misschien maak je je zorgen: want als je de kattenbak niet mag doen, mag je de kat dan wel aaien? Déze dingen mag je gewoon (blijven) doen.

Sporten

Sporten is goed voor je, ook als je zwanger bent. Het kan helpen fit te blijven, je energie te verbeteren en je humeur verhogen. Oké diepzeeduiken, bungeejumpen of paardrijden zijn nu even geen veilige sporten, maar er blijft genoeg over om te doen. Wat dacht je van zwemmen, hardlopen of fietsen? Er zijn bootcamps en sportlessen speciaal voor zwangere vrouwen als je wilt dat er rekening wordt gehouden met de mogelijkheden en beperkingen van je zwangere lijf. Dus: sporten mag. Maar weet je wat ook mag? Niet sporten en op de bank liggen. Het belangrijkste is namelijk dat je luistert naar je lichaam en doet waar je je goed bij voelt. Heb jij de energie niet, ben je misselijk of heb je andere klachten, voel je dan niet bezwaard om rust te nemen. Zwanger zijn is geen excuus om niets te doen, maar het mag het natuurlijk wel zijn.

Lekkere kaasjes eten

Als je zwanger bent, wordt afgeraden om rauwmelkse kazen te eten, kazen die gemaakt zijn van niet gepasteuriseerde melk. Dat is omdat daar de Listeria bacterie in kan zitten. Veel mensen denken dat alle Franse kaasjes per definitie rauwmelks zijn, terwijl dat vaak juist niet zo is. Bijna alle Franse kazen in de supermarkt zijn van gepasteuriseerde melk en dus gewoon veilig om te eten. Ga je naar een kaasspecialist, vraag het dan even na, het kan zijn dat daar wel ongepasteuriseerde kazen liggen namelijk. Je broodje brie hoef je dus niet per definitie op je buik te schrijven.

In de jacuzzi of het bubbelbad

De jacuzzi of het bubbelbad: daar mag je gewoon in als je zwanger bent. Dat wil zeggen: de eerste 32 weken, daarna kan het zijn dat je baarmoedermond al wat meer openstaat en dan ligt een infectie op de loer. Tot die tijd kan een beetje bubbelen tot 38 graden Celsius geen kwaad. Het kan juist ontspannend en stressverlagend werken.

Naar de kapper gaan

Ooit was het advies om je haar niet te laten verven als je zwanger was. De chemicaliën van de verf zouden via de wortels van je haar in je bloedbaan en zo bij de baby terecht komen. Gelukkig weten we nu dat daar niets van waar is en kun je gewoon bevallen zonder uitgroei of met een permanentje. Want ook dat laatste mag gewoon. Het is wel handig om tegen je kapper te zeggen dat je zwanger bent, want je haar kan anders reageren op verf en zo kan de kapper eerst op een lok uitproberen of de kleur goed pakt.

Op vakantie gaan

Misschien heb je enorme nesteldrang en wil je ‘op je nest’ blijven. Dat mag natuurlijk, maar weet dat op vakantie gaan, ook met het vliegtuig, kan terwijl je zwanger bent. Misschien vind je het wel fijn om nog één keer op vakantie te gaan als stel, voordat de baby komt. Een zogenaamde babymoon. In de laatste weken van je zwangerschap mag je niet meer vliegen, dat heeft er alles mee te maken dat vliegtuigmaatschappijen liever niet hebben dat je aan boord bevalt. Houd er met de keuze voor een bestemming rekening mee dat er eventueel een ziekenhuis (in sommige landen liever een privékliniek) is, voor het geval je eerder bevalt of er complicaties optreden.

De kat aaien

Ach, natuurlijk mag je Minoes gewoon blijven aaien. Grote kans dat ze nu je zwanger bent juist heel graag op je buik ligt. Ook dat kan geen kwaad. De kattenbak verschonen is een klusje dat je wel tijdelijk even moet uitbesteden, maar daar ben je vast niet rouwig om. Dat is omdat in de ontlasting van de kat een parasiet kan zitten die toxoplasmose overbrengt.

Seks hebben

Seks tijdens de zwangerschap is veilig, en niet schadelijk of gevaarlijk voor de baby. De baby zit goed beschermd in vliezen, in de baarmoeder. Een penis kan je kind niet raken. Hoe groot geschapen je partner ook is, deze komt niet verder dan de baarmoedermond. Klaarkomen is ook geen probleem. Je baarmoeder trekt dan lichtelijk samen, maar daarvan krijg je hoogstens een harde buik, geen weeën. Heb je complicaties tijdens de zwangerschap zoals bloedingen, vroegtijdige weeën of een laagliggende placenta; overleg dan eerst met de verloskundige of seks veilig is.

In de zon zitten

Een wijntje op het terras zit er negen maanden niet in, maar zonder dat wijntje is er geen enkel probleem. Gelukkig mag je gewoon in de zon als je zwanger bent. De uv-straling bereikt niet je baarmoeder, daar hoef je je geen zorgen over te maken. In de felle zon zitten of niet ingesmeerd zonnen, is natuurlijk net zo slecht voor je als altijd. Het advies blijft daarom om je in te smeren met een hoge factor en tussen 12.00  en 16.00 de zon te vermijden. Door de stijging van bepaalde hormonen kun je sneller verbranden, pigmentvlekken krijgen of een zogenaamd zwangerschapsmasker krijgen op je gezicht. Je baby kan er wel last van hebben als jij het te warm hebt of uitgedroogd raakt dus drink voldoende en zoek af en toe verkoeling op.

Zijn dit persweeën?

Wanneer je tien centimeter ontsluiting hebt, je baby is ingedaald en je een drang voelt om te drukken (sommige vrouwen omschrijven het als het gevoel dat ze moeten poepen) dan is het tijd voor de volgende fase van de bevalling: het persen.

Persweeën voelen flink anders dan ontsluitingsweeën. Sommige vrouwen vinden het fijner omdat ze het gevoel hebben zelf iets kunnen doen, namelijk mee persen. Het kan zijn dat je lichaam heel goed weet wat het moet doen en dat het voelt als een kracht die je niet kunt tegenhouden. Het kan ook zijn dat je even moet schakelen van het focussen op ademhaling naar persen. Hier kan de verloskundige je heel goed bij helpen. Elke perswee duwt het hoofdje van je baby verder in je bekken.

Tijdens het persen maakt de baby een draai door het bekken, onder je schaambot door en moet als het ware ‘door een bochtje’. Als deze bocht gemaakt is, blijft het hoofdje ‘staan’: een groot deel van het hoofdje is dan te zien. Als het hoofdje staat, geeft dat een brandend gevoel, de ‘ring of fire’ noemen ze het ook wel. Een warme washand bij je vagina kan wat verzachting geven. Het is wel echt een teken dat je baby bijna geboren is. Als je wilt, kun je tijdens het persen meekijken met een spiegel. Je zult dan de haartjes en een deel van het hoofdje zien verschijnen. Maar na een perswee kan dit ook weer een klein stukje naar binnen schieten. Niets aan de hand, je vorige wee was niet voor niets: je kindje is echt weer een stukje verder door het geboortekanaal.

Hoelang duurt het persen?

Bij een eerste baby duurt het persen gemiddeld een uur en bij een tweede of volgende baby gemiddeld een half uur. Hoe snel het persen gaat, hangt af van de kracht van je weeën, hoe vaak ze komen en hoe goed het persen lukt. Ook de ligging van je baby en of je eerder bent bevallen, speelt mee.

Soms wordt je baby op het laatst nog wat geholpen, bijvoorbeeld door een knip te zetten zodat je opening van je vagina groter is en de baby er eerder of beter uit kan. En soms wordt met behulp van een vacuümpomp je baby het laatste stukje uit het geboortekanaal gehaald.

En dan is je kindje er!

Samen kunnen jullie bijkomen van dit intense avontuur van negen maanden. De bevalling zelf is helaas nog niet helemaal klaar, want de nageboorte moet nog geboren worden. Je baarmoeder zal samentrekken om de placenta los te maken en ervoor te zorgen dat je niet teveel bloed verliest. Het kan dat je dan weer wat weeën voelt, dat zijn de naweeën.

Nu de placenta nog

Je verloskundige voelt of de placenta al los is door aan de navelstreng te trekken terwijl ze aan je buik voelt. Als de placenta los ligt, word je gevraagd nog een keer te persen. De verloskundige geeft daarbij tegendruk op je buik. Vaak komen dan de placenta, navelstreng en vliezen naar buiten. Als de placenta eruit is, komt er vaak wat bloed mee. Dit is normaal en wordt minder als je baarmoeder goed samentrekt. Je verloskundige zal dit in de gaten houden.

Meestal komt de placenta binnen een half uur na de geboorte. Als dat niet zo is, kan de verloskundige medicijnen (oxytocine) geven en je aanraden om te plassen. Als het te lang duurt of als je te veel bloed verliest, kan het nodig zijn om, als je thuis bevallen bent, naar het ziekenhuis te gaan voor verdere behandeling.

Als de navelstreng is uitgeklopt (dit betekent dat de hartslag van de baby niet meer te voelen is in de navelstreng) kan de verloskundige hem doorknippen. Als je (beval)partner dat wil doen, kan dat vaak ook. En daarmee is het golden hour geopend, het uur waarbij je heerlijk huid-op-huid