Mogelijke problemen bij het geven van borstvoeding
Borstvoeding geven is een culinair avontuur, voor jou én je baby. Het is ook een heel natuurlijk proces, maar dat betekent niet dat het ook altijd ‘als vanzelf’ gaat. Helaas kunnen er soms problemen optreden bij het geven van borstvoeding. Tepelkloven, te weinig melkproductie, borstontsteking en spruw: het zijn een paar van de meest voorkomende problemen waar je misschien mee te maken krijgt. Gelukkig is er aan de meeste problemen iets te doen, en zijn sommigen zelfs te voorkomen.
Tepelkloven
Tepelkloven zijn kleine, venijnige scheurtjes in de huid van de tepel. Die kunnen behoorlijk pijnlijk zijn, vooral op het moment dat de baby aanhapt. Het klinkt niet aantrekkelijk, maar de truc is juist om vaker en korter aan te leggen. Zo is je baby minder hongerig en zal hij of rustiger drinken. Voed je baby onder de arm in de zogenaamde rugbyhouding. Op die manier kan de pijnlijke kant van de tepel sneller genezen.
’s Nachts kun je een dun laagje zalf, of volledig gezuiverde lanoline (wolvet) op je tepels smeren. Let op: teveel zalf maakt de tepel week en kan juíst kloofjes veroorzaken. Ook kun je na de voeding een beetje moedermelk op je tepels goed laten indrogen. Om de pijn te verlichten kun je eventueel een kwartier voor de voeding een pijnstiller nemen. Doe dit altijd in overleg met de verloskundige/arts. Tijdens de voeding kun je de tepel beschermen met een tepelhoedje.
Tepelkloven kun je voorkomen door een goede borstvoedingshouding en door je baby goed aan te leggen. (interne link naar artikel- borstvoedingshoudingen)
Lage melkproductie
Het kan je flink onzeker maken dat je bij het geven van borstvoeding niet precies weet hoeveel je kleintje binnenkrijgt. Soms heb je te weinig melkproductie of komt dit wat later op gang. Om de melkproductie op te krikken, is het belangrijk om vaak te voeden en de baby allebei je borsten helemaal te laten leegdrinken. Als moeder moet je zelf ook goed blijven eten en drinken. Met een kolfapparaat kun je tussen de voedingen door wat melk afkolven om zo de melkproductie nog meer op gang te krijgen. Het kan ook vertrouwen geven om te zien hoeveel cc melk er uit je borsten komt. De meeste moeders stoppen met borstvoeding geven omdat ze denken dat ze een te lage melkproductie hebben. Toch komt dit bijna niet voor en heeft slechts 2% van de kersverse moeders te weinig melk.
Borstontsteking
Volgens de nieuwste inzichten (zomer 2022) ligt de oorzaak van een borstontsteking bijna altijd aan een verstoring in het evenwicht van het borstweefsel en een teveel aan melk. Daarvoor werd gedacht dat een borstontsteking ontstond door een verstopt melkkanaaltje. Het kan dus heel goed zijn dat je hier nog online tegenstrijdige informatie over vindt. La Leche League, de Nederlandse borstvoedingsorganisatie baseert haar adviezen op de nieuwste inzichten. Wat er lijkt te gebeuren bij een borstonsteking is dat het borstweefsel opzwelt en de melkkanalen dichtdrukt, waardoor de doorstroom van de melk in die borst wordt geremd. Een borstontsteking kan behoorlijk pijnlijk zijn. Andere symptomen van een borstontsteking zijn:
- Zwelling in de borst
- Je borsten voelen warm aan
- Je borsten slaan rood uit
- Koorts
- Vermoeidheid
- Gezwollen lymfeklieren onder de oksel
Denk je dat je een borstontsteking hebt? Probeer dan eens de volgende tips om de pijn te verzachten en klachten te verlichten.
Wat kan ik doen bij een borstontsteking?
- Laat je pijnlijke borst zoveel mogelijk met rust, masseer deze niet en knijp er ook niet in.
- Voed/kolf zoals je gewend bent, niet vaker. Kolfde je veel, omdat je een flinke voorraad wilde in de vriezer? Schroef het kolven dan even terug. Tip: je kunt je kindje éérst aan de andere borst laten drinken.
- Overleg met je arts over de mogelijkheid van een ontstekingsremmer en pijnstilling.
- Koel je borst met koude kompressen. Een ijskompres kan té koud zijn, je kunt deze het best even verpakken in een (hydrofiel) washandje.
- Let op: Eerder werd het masseren van de borsten voor en tijdens het voeden aangeraden, maar recente inzichten hebben ervoor gezorgd dat dit juíst wordt afgeraden.
Door de zwelling van het weefsel zal de melkproductie afnemen. Dat is wat je voor nu ook even wil, want door de lagere productie zal de zwelling afnemen en de ontsteking verminderen.
Als het na 24 uur niet beter gaat of je koorts heel hoog oploopt, kan het zijn dat je een bacteriële borstontsteking hebt. Dan kan antibiotica nodig zijn.
Je wilt een borstontsteking natuurlijk het liefst voorkomen. Overmatig kolven lijkt mee te spelen in het ontstaan van zwellingen en ontstekingen. Veel extra kolven zorgt voor een hogere melkproductie wat een disbalans in het borstweefsel kan veroorzaken.